Historia Gdańska w kilku zdaniach

KIEDYŚ

Gdańsk istniał do VII wieku jako osada, jako miasto był wymieniany dopiero od XI wieku. Ze względu na położenie był bardzo ważnym ośrodkiem handlowym. Bliskość Zatoki Gdańskiej oraz ujścia Wisły przyczyniły się do powstania w tym miejscu znaczącego punktu mapie Polski i Europy. Nie można zapominać jak wielką rolę zaczął odgrywać w X wieku bursztyn (inaczej żywica kopalniana), który pochodzi sprzed około 40 milionów lat. Najbogatsze jego złoża znajdowały się (i nadal znajdują) w rejonie Zatoki Gdańskiej, nic zatem dziwnego, że to właśnie tutaj powstawało najwięcej pracowni obróbki bursztynu. 

Szybki rozwój Gdańska trwał do XVII wieku, kiedy to nastąpił tzw. Złoty Wiek Gdańska i miasto stało się najbogatszym i największym miastem w Europie. Handel rozwijał się bardzo szybko. Przystąpienie w 1361 roku do Hanzy (organizacji zrzeszającej aktywne handlowo miasta położone na rozległym obszarze od Renu do Zatoki Fińskiej) stworzyło ogromne możliwości dla rozwoju społecznego oraz samego miasta. Hanza, jak na tamte czasu, była fenomenem. Decydowała o ekonomicznym, politycznym oraz kulturowym rozwoju Europy. Pomimo wielu korzyści, miasto musiało udział również w wojnach prowadzonych w interesie Hanzy. Gdańskie karawele przyczyniły się do zwycięstwa nad Anglią w 1473 roku. Korzystając z okazji, szyper Paweł Beneke (karawela „Piotr z Gdańska”) zdobył dla Gdańska obraz Hansa Memlinga Sąd Ostateczny, który od wieków jest podziwiany i przyciąga do miasta wielu turystów z całego świata.
W XVIII wieku gospodarka zamarła na skutek wojen szwedzkich. Nastał ciężki czas, który trwał do 1807 roku, kiedy to Gdańsk odżył na moment i stał się Wolnym Miastem. Wynikiem tego było powstanie połączenia kolejowego, miasto zaczęło być zaopatrywane w wodę, powstały muzea oraz Politechnika Gdańska.

II wojna światowa zamieniła Gdańsk w morze ruin. Miasto było dwukrotnie zbombardowane przez siły aliantów (wydarzenia te zostały upamiętnione w muzeach oraz innych miejscach w mieście – sprawdź zakładkę POI). Po wojnie nastąpiła szybka i  efektowna odbudowa Gdańska przez władze komunistyczne. Wzrosła liczba ludności, została zbudowana Rafineria oraz Port Północny oraz powstał Uniwersytet Gdański. Gdańsk odżył i stał się największym portem Morza Bałtyckiego. Niemniej jednak, wiele prostestów zaczęło płynąć w stronę władz komunistycznych. Przyczyniły się one do powstania niezależnego ruchu społecznego Solidarność i co najważniejsze, Polska stała się wolnym krajem. To był początek upadku całego ZSRR (Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich). Ważne wydarzenia, miedzy innymi protesty robotników, zostały upamiętnione w Gdańsku wieloma instytucjami oraz pomnikami (sprawdź zakładkę POI).

HERB

Herb Miasta Gdańska przedstawia na czerwonym tle złotą koronę oraz dwa równoramienne srebrne krzyże, niewchodzące w koronę. Obecna forma z dodaną koroną (wcześniej: tylko dwa krzyże) została podarowana przez króla Kazimierza Jagiellończyka w maju 1457 roku. Wielki Herb Gdańska przedstawia zwrócone do siebie dwa złote lwy (symbolizujące szlachetność i moc), które wspierają tarczę. U podstawy na złotej wstążce tarczy widnieją czarne litery motta NEC TEMERE NEC TIMIDE („Bez strachu, ale z rozwagą”). Legenda głosi, iż kiedy w Polsce nastały niespokojne czasy i gdy kraj  był narażony na atak sąsiedniego wroga, kamieniarz Daniel wykonał specjalny herb przeznaczony na Ratusz Głównego Miasta. Na ceremonii odkrycia Daniel zszokował wszystkich obecnych. Lwy zamiast zwrócone ku sobie, patrzyły w jednym kierunku. Zabieg był celowy. Oczy zwierząt skierowane były na Rzeczpospolitę, oczekując opieki i wsparcia dla miasta, gdy zajdzie owa potrzeba.

DZIŚ

Ludność Gdańska obecnie wynosi około 500 tysięcy mieszkańców. Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłu maszynowego, elektronicznego oraz chemicznego. Jest również wyjątkowo istotnym punktem handlowym i turystycznym nad polskim wybrzeżem oraz znanym miejscem pod względem naukowym, edukacyjnym oraz kulturalnym. 

Gdańsk stał się około I wieku n.e. częścią Szlaku Bursztynowego, trasy, która przebiegała od starożytnego Rzymu, przez kraje Europy, aż do Bałtyku w celu poszukiwań tego surowca. Co roku odbywa się w tym mieście  Forum Miast Szlaku Bursztynowego. Sztuka tworzenia z bursztynu to bardzo ważna część historii Gdańska, który  jest Światową Stolicą Bursztynu. Dzisiaj to miasto jest również siedzibą Krajowej Izby Gospodarczej Bursztynu oraz Międzynarodowego Stowarzyszenia Bursztynników, co więcej, jest gospodarzem największych na świecie targów bursztynu („Amberif” i „Ambermart”).

Dzisiejszy Gdańsk, tak jak w przeszłości, jest pełen życia. I pamiętając przeszłość, buduje swoją własną tożsamość.